قوی ترین داروی سنگ شکن کلیه

داروهای سنگ کلیه برای درمان علائم حاد مانند درد ناشی از سنگ و همچنین برای جلوگیری از تشکیل سنگ های جدید استفاده می شود. سنگ کلیه و سایر سنگ های مجاری ادراری یک مشکل رایج است که می تواند افراد را در تمام گروه های سنی تحت تاثیر قرار دهد. سنگ های مجاری ادراری باعث درد می شوند. عبور آنها از حالب ( حالب‌ها دو لوله‌ی باریک هستند که مثانه را به کلیه‌ها متصل می‌کنند ) باعث درد شدید اسپاسمودیک می شود که تلاش دستگاه ادراری برای دفع سنگ است.

سنگ کلیه همچنین علائم تهوع، استفراغ و خون در ادرار را ایجاد می کند. آنها ممکن است جریان ادرار را از طریق دستگاه ادراری مسدود کنند و در نتیجه تورم کلیه (وضعیتی به نام هیدرونفروز)، عفونت کلیه و بیماری مزمن کلیه ایجاد شود. درمان اولیه برای تسکین علائم و جلوگیری از آسیب طولانی مدت ضروری است.
سنگ کلیه با توجه به ترکیب شیمیایی آنها متفاوت است. سنگ های اگزالات کلسیمی شایع ترین نوع هستند و پس از آن سنگ های فسفات کلسیم، اسید اوریک، سنگ های استروویت/سه فسفات و سنگ های سیستین قرار دارند. برخی از سنگ ها را می توان مخلوط کرد.

سنگ های کوچکتر ممکن است خود به خود توسط مجاری ادراری دفع شوند و درمان دارویی به تسکین علائم، حل شدن سنگ و کمک به دفع آن کمک می کند. سنگ های بزرگتر نیاز به درمان جراحی دارند. معرفی جراحی های کم تهاجمی تقریباً نیاز به جراحی های باز را از بین برده است.

داروهای رایج برای درمان سنگ کلیه کدامند؟

داروهای مورد استفاده برای درمان سنگ کلیه را می توان بر اساس نقشی که در درمان سنگ کلیه ایفا می کنند طبقه بندی کرد:

داروهای مسکن
ضد استفراغ

مسکن ها:

مسکن ها برای تسکین درد مرتبط با سنگ کلیه استفاده می شوند. این شامل
(داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی) مانند ایبوپروفن ، دیکلوفناک، ناپروکسن، ایندومتاسین و کتورولاک آنزیمی به نام سیکلواکسیژناز را مسدود می کنند که واسطه تولید مواد شیمیایی در بدن به نام پروستاگلاندین است. این داروها با جلوگیری از تولید پروستاگلاندین ها اثرات زیر را در بیماران مبتلا به سنگ کلیه ایجاد می کنند

آنها تورم و التهاب ناشی از سنگ در حالب را کاهش می دهند
آنها تشکیل ادرار را کاهش می دهند و در نتیجه فشار کمتری بر سنگ از بالا وارد می کنند
آنها باعث شل شدن مستقیم عضلات حالب می شوند

همچنین می توان از استامینوفن برای کولیک کلیوی خفیف تا متوسط (درد شکمی ناشی از سنگ کلیه) استفاده کرد. اثر ضد التهابی ندارد، اما این مزیت را دارد که می توان آن را به طور ایمن در دوران بارداری استفاده کرد.

داروهای خوراکی مدتی طول می کشد تا عمل کنند و افراد مبتلا به کولیک کلیوی ممکن است دارو را استفراغ کنند. این داروها گاهی به صورت تزریقی یا از طریق رکتوم تجویز می شوند. عوارض جانبی این داروها شامل تحریک معده و خونریزی از دستگاه گوارش است. از آنجایی که آنها فیلتراسیون ادرار را کاهش می دهند، خطر نارسایی حاد کلیه را به همراه دارند، به ویژه در بیماران مبتلا به بیماری کلیوی از قبل موجود، کم آبی بدن، سیروز یا کسانی که از سایر داروهای آسیب رسان کلیه استفاده می کنند.

اپیوئیدها :

اپیوئیدها یا مسکن های مخدر مانند مرفین و ترامادول نیز درد را تسکین می دهند. آنها تسکین سریعی را ارائه می دهند، اما به دلیل اثرات نامطلوب آنها مانند آرام بخشی، استفراغ، افسردگی تنفسی و احتمال سوء استفاده، باید توسط متخصصان بهداشت با احتیاط استفاده شوند.

داروهای ضد استفراغ :

داروهایی مانند متوکلوپرامید ممکن است برای درمان تهوع و استفراغ در صورت لزوم، به ویژه با مواد افیونی استفاده شود. با این حال، در اکثر بیماران، پس از تسکین درد، استفراغ کاهش می یابد.

داروهایی که به دفع سنگ کلیه کمک می‌کنند :

سنگ‌ های کوچک‌ تر، به‌ویژه آن‌ هایی که قطرشان کمتر از 10 میلی‌متر است و در پایین‌ تر در دستگاه ادراری قرار دارند، اغلب خود به خود دفع می‌شوند. درمان اخراج پزشکی (MET) شامل گروهی از داروها است که به از بین بردن سنگ کمک می کند. اینها ممکن است شامل یک مسدودکننده آلفا مانند ترازوسین یا یک مسدود کننده کانال کلسیم مانند نیفدیپین، یک کورتیکواستروئید مانند پردنیزون، یک NSAID، یک ضد استفراغ و/یا یک مسکن مخدر در صورت نیاز برای مدت کوتاه 5 تا 10 روزه باشد.

مسدودکننده‌های گیرنده آلفا آدرنرژیک: مسدودکننده‌های گیرنده آلفا آدرنرژیک مانند ترازوسین یا تامسولوسین باعث شل شدن و تسکین اسپاسم ماهیچه‌های دستگاه ادراری تحتانی می‌شوند . درد را کاهش می دهند و به دفع سنگ کمک می کنند.

مسدود کننده های کانال کلسیم : نیفدیپین یک مسدود کننده کانال کلسیم است که برای بیماری های قلبی عروقی مانند فشار خون بالا و آنژین صدری استفاده می شود. ماهیچه های صاف مجاری ادراری را شل می کند و دفع سنگ را تسهیل می کند. می توان از آن به عنوان جایگزینی برای ترازوسین و تامسولوسین استفاده کرد یا به صورت ترکیبی استفاده کرد.

کورتیکواستروئیدها : کورتیکواستروئیدها مانند پردنیزون داروهای ضد التهابی قوی هستند و التهاب مرتبط با سنگ های ادراری را کاهش می دهند. با این حال، آنها دارای عوارض جانبی هستند، به خصوص زمانی که برای مدت طولانی استفاده شوند و باید با احتیاط استفاده شوند.

داروهای مورد استفاده برای حل کردن سنگ کلیه / درمان کمولیتیک

درمان کمولیتیک عبارت است از تجویز محلول های خاص در دستگاه ادراری برای حل کردن سنگ ها. محلول یا به صورت موضعی از راه پوست (از طریق لوله نفروستومی) یا به صورت خوراکی تزریق می شود. در صورت تزریق موضعی، بیمار باید حداقل دو لوله نفروستومی یا یک لوله نفروستومی و استنت حالب داشته باشد تا اطمینان حاصل شود که فشار اضافی در کلیه ایجاد نمی شود. آبیاری محلی امروزه به ندرت انجام می شود. سیترات پتاسیم به صورت خوراکی پس از لیتوتریپسی موج کوتاه یا نفرولیتوتومی از راه پوست به حل شدن ذرات کوچک سنگ و جلوگیری از عود سنگ کمک می کند.

داروهایی که برای جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه استفاده می شود

پس از تشکیل سنگ، احتمال تشکیل سنگ مجدد در کلیه تقریبا 50 درصد است. شرایط زمینه ای که می تواند باعث تشکیل سنگ شود شامل هیپرپاراتیروئیدیسم اولیه و اسیدوز توبولار دیستال است و باید با داروهای مناسب برای جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه درمان شود. داروهایی که برای پیشگیری از انواع خاصی از سنگ کلیه استفاده می شود شامل موارد زیر است:

برای سنگ های کلسیمی:

دیورتیک های تیازیدی : دیورتیک های تیازیدی مانند هیدروکلروتیازید، قرص های آبی هستند که باعث از دست دادن بیش از حد آب از طریق ادرار می شوند. برخلاف سایر دیورتیک ها، دفع کلسیم از طریق ادرار را کاهش می دهند و در نتیجه احتمال تشکیل سنگ کلسیمی را کاهش می دهند. مطالعات نشان داده اند که آنها عود سنگ های اگزالات کلسیمی را تا 50 درصد کاهش می دهند. در صورتی که سطح کلسیم بالایی در ادرار شما مشاهده شود از داروی به نام هیپرکلسیوری ایدیوپاتیک استفاده می کنند.

سیترات پتاسیم : مصرف سیترات پتاسیم باعث قلیایی شدن و افزایش دفع سیترات در ادرار می شود. سیترات با کلسیم ترکیب می‌شود و آن را به شکل محلول حفظ می‌کند و در نتیجه از تشکیل کریستال‌های کلسیم فسفات و اگزالات کلسیم جلوگیری می‌کند کهاین کار از تشکیل سنگ‌ها جلوگیری می کنند. سیترات پتاسیم همچنین جایگزین پتاسیم از دست داده ناشی از تیازیدها در هنگام مصرف داروها می شود. از آنجایی که سیترات پتاسیم PH ادرار را افزایش می دهد، می تواند باعث تشکیل سنگ های فسفات کلسیم نیز شود.

ویتامین B6 یا پیریدوکسین : اگزالات ادرار در تشکیل سنگ‌های اگزالات کلسیمی مهم است. مقدار توصیه شده روزانه (RDA) برای ویتامین B6 (2 میلی گرم) در روز است، با این حال در بسیاری از مطالعات دیده شده است که وقتی دوزهای بالاتر( بیش از 40 میلی گرم در روز گنجانده شود)، خطر تشکیل سنگ کمتر است.

منیزیم : منیزیم می تواند میزان عود (شدت) سنگ کلیه اگزالات کلسیمی را تا حد زیادی کاهش دهد. منیزیم با اتصال به اگزالات در دستگاه گوارش عمل می کند و بنابراین از تشکیل کریستال های اگزالات کلسیم در ادرار جلوگیری می کند. بیشتر مطالعات نشان داده اند که غلظت بالای منیزیم ادرار به طور قابل توجهی با اگزالات پایین ادرار مرتبط است.

چه زمانی باید قرص یا محلول سیترات پتاسیم، منیزیم و ویتامین B6 مصرف کرد؟

بهتر است سیترات پتاسیم، ویتامین B6 و منیزیم را در زمانی که مواد غذایی حاوی اگزالات در دستگاه گوارش وجود دارد مصرف کنید. از این رو، توصیه می شود که اینها باید در زمان صرف وعده های غذایی مصرف شوند تا بهترین نتایج درازمدت برای پیشگیری از سنگ ایجاد شود.

داروهایی مانند ارتوفسفات و سدیم سلولز فسفات برای جلوگیری از سنگ های کلسیمی استفاده شده است. با این حال، تیازیدها ترجیح داده می شوند زیرا موثر هستند و پروفایل ایمنی بهتری دارند.

برای سنگ های اسید اوریک:

نمک های سیترات پتاسیم یا بی کربنات : این نمک ها به قلیایی شدن ادرار و بهبود حلالیت اسید اوریک در ادرار کمک می کنند. بنابراین از تشکیل سنگ جلوگیری می کنند.

آلوپورینول یا فبوکسوستات: آلوپورینول و فبوکسوستات داروهایی هستند که آنزیم گزانتین اکسیداز را مسدود می کنند و بنابراین تشکیل اسید اوریک را کاهش می دهند. آنها سطح اسید اوریک خون و ادرار را کاهش می دهند و بنابراین در پیشگیری از سنگ های اسید اوریک مفید هستند. آلوپورینول همچنین سنگ های اگزالات کلسیمی را در بیمارانی که اسید اوریک بالا در ادرار دارند کاهش می دهد.

برای سنگ های سیستین :

سیترات پتاسیم : سیترات پتاسیم باعث افزایش دفع سیترات در ادرار، قلیایی شدن ادرار و افزایش حلالیت سیستین در ادرار می شود.

D-penicillamine یا Tiopronin : D-penicillamine دارویی است که به سیستین در ادرار متصل می شود و در نتیجه ترکیبات محلول تشکیل می شود. این با عوارض جانبی متعددی مانند عوارض مربوط به دستگاه گوارش مانند اسهال و از دست دادن چشایی، واکنش های پوستی، عوارض جانبی عصبی و کاهش شمارش خون همراه است. تیوپرونین یک گزینه جدیدتر با عوارض جانبی کمتر است، اما اثربخشی آن ممکن است کمتر از d-penicillamine باشد.

برای سنگ های استروویت :

آنتی بیوتیک ها : آنتی بیوتیک ها ممکن است برای درمان عفونت دستگاه ادراری مرتبط با سنگ استروویت استفاده شوند. انتخاب آنتی بیوتیک به نتایج کشت ادرار و تست حساسیت بستگی دارد.

استوهیدروکسامیک اسید : سنگ‌های استروویت زمانی تشکیل می‌شوند که باکتری‌هایی که اوره آز را در مجاری ادراری تولید می‌کنند، اوره را برای تولید آمونیاک تجزیه می‌کنند که باعث افزایش pH ادرار می‌شود. اسید استو هیدروکسامیک آنزیم اوره آز را مهار می کند و بنابراین از تشکیل سنگ استروویت جلوگیری می کند. در برخی موارد عفونت مکرر دستگاه ادراری مانند بیماران مبتلا به ضایعه نخاعی استفاده می شود. در غیر این صورت استفاده از آن به دلیل اثرات نامطلوب آن مانند اختلالات دستگاه گوارش و عوارض جانبی روانی، پوستی و خونی محدود است. در بارداری و همراه با الکل نباید مصرف شود.